حفلت سنوات الأزمة السورية المستفحلة منذ اثني عشر عاماً بالمآسي والكوارث في جميع النواحي, حيث ذاق الشعب السوري الويلات من موت و دمار وتشرد ونزوح, وقد كانت المرأة الأكثر تأثراً بالأزمة سلباً وإيجاباً في المشهد السوري, ففي حين أنها عانت التشرد والعنف في مناطق سورية مختلفة, استطاعت وفي حالة إيجابية ملفتة وفي ظل هامش الحرية والأمان في شمال وشرق سوريا, أن تحقق إنجازات ومكتسبات هامة على جميع الصعد السياسية والعسكرية والدبلوماسية والثقافية, واستطاعت تغيير المفاهيم النمطية السائدة عن المرأة في ذهنية المجتمع, في ثورة فكرية واجتماعية, بحيث أصبحت نموذجاً يحتذى به في مسيرة نضال المرأة في العالم أجمع .
لكنها وعلى الرغم من النجاح الذي حققته, ما تزال تحتاج إلى المزيد من النضال والعمل في وجه العادات والتقاليد المكبلة لحريتها, الهاضمة لحقوقها والعنف والتمييز الذي يمارس بحقها, بالرغم من وجود القوانين التي تضمن لها الحماية والتي وضعتها هي بنفسها, وفرضت من خلالها إرادتها القوية في التغيير وعدم الرضوخ للتجاوزات والعنف والاقصاء بحقها.
لقد كان لسيطرة تنظيم داعش الإرهابي على المنطقة فترة من الزمن تأثيراً سلبياً لا بل كارثياً على حياة المرأة ومسيرة نضالها, وما يزال يسيطر على ذهنية المجتمع, رغم القضاء على داعش عسكرياً, كما ان احتلال الدولة التركية, والفصائل المرتزقة التابعة لها, لمناطق عدة من شمال وشرق سوريا مثل عفرين وسري كانيه وكري سبي تل أبيض, قد فاقم من معاناة المرأة حيث تتعرض وبشكل ممنهج لأشد أنواع الانتهاكات من قتل وخطف واغتصاب, واغتيال النساء والاتجار بها، وإبادتها ثقافياً وسياسياً وعلى كل الاصعدة، ناهيك من التهجير القسري إلى مخيمات النزوح.
كل هذه الممارسات والهجمات تستهدفها بأساليب قمعية تنفذ بواسطة هجمات مرحلية من قبل أنظمة الحرب الخاصة في سوريا وتركيا, بتوجيه مرتزقة الحرب بغية شل المجتمع وانحطاط أخلاقه وبث روح الضعف, من خلال استهداف المرأة بشكل أكبر, واستغلالها في الحرب الخاصة المعلنة على مناطقنا. فدوائر الحرب الخاصة التي هي العقل المدبر لكل أنواع الحروب الدموية, ستفعل كل شيء من أجل إشغال المرأة عن قضيتها الجوهرية, مثل محاولة استخدامها في شبكات الدعارة وتجارة المخدرات وتفشي ظاهرة التسول وايقاع النساء بمسائل التجسس بشكل ممنهج, في مسعى من الأطراف المتربصة بالإدارة الذاتية الديمقراطية, إلى جانب ذلك استمرارية الانتهاكات الجسيمة التي يرتكبها الاحتلال التركي بحق النساء في مناطق شمال شرق سوريا, واستهداف الطليعيات الاداريات.
كما انها مازالت تتعرض للتهميش والظلم والحرمان من حقوقها , نتيجة العقلية الذكورية التي تُحكم سيطرتها عبر العادات والتقاليد السلبية التي تواجهها, بفرض أدوار نمطية خارج عن إرادتها, كالزواج المبكر وتعدد الزوجات والحيار, وقضايا القتل بذريعة الشرف والعنف الجسدي والضرب وغيرها.
ففي الأشهر الستة الماضية من هذا العام من تاريخ 1\1\2023 ولغاية 30\6\2023م كانت الجرائم الواقعة على المرأة على مستوى شمال وشرق سوريا على الشكل التالي :
العدد | نوع الدعوى / الجرم |
25 | قتل |
18 | زواج قاصر |
104 | تعدد زوجات |
19 | الانتحار |
23 | محاولة الانتحار |
9 | اغتصاب |
1 | حيار |
25 | تحرش |
13 | دعارة |
5 | خيانة زوجية |
12 | تعاطي وحيازة مواد مخدرة |
ان المرأة في شمال وشرق سوريا قد اختارت طريقها نحو الحرية لإيمانها بعدالة قضيتها, ورغبتها في تثبيت حقوقها وإنهاء حالة التمييز والإنكار والإبادة التي تمارس بحقها, في مسيرة نضالية عظيمة تؤسس لمجتمع متحرر جنسوياً, ولهذا ستتابع كافة القضايا وتطبيق القوانين في المناطق التي لم يتم تطبيقها، والوقوف بوجه جميع أشكال العنف والانتهاكات والاضطهاد الذي يُمارس بحق النساء, للوصول إلى المجتمع الديمقراطي السليم الخالي من العنف والحروب, تنعم فيه جميع المكونات والشعوب بالأمن والسلام.
منسقية المرأة في الإدارة الذاتية لشمال وشرق سوريا
31\7\2023
Daxuyanî ji raya giştî re:
Salên aloziya Sûriyê ku ev 12 salin didome, ji hemû aliyan de tijî êş û karesat bûn.
Gelê Sûriyê gelek zehmetî ji mirin, hilweşandin, parçebûn û koçberî dîtin. Jin a herî zêdetir ku bi aloziyê bandor bû çi erênî û çi neynî be.
Di dema ku rastî parçebûn û tundiyê li herêmên cûda yên Sûriyê hat, di heman demê de karibû di nava rewşeke erênî berçav de û di çarçoveya azadî û ewlehiya li Bakur û Rojhilatê Sûriyê de, ku gelek destkeftiyên girîng di hemû warên siyasî, leşkerî, diplomatîk û çandî de bidest bixe. Karibû nêrîna ku di civanê de li ser jinê hatiye girtin, biguhêre. Ew jî di şoreşa fikrî û civakî de bû. Karibû bibe nûmûneyek di nava têkoşîna jinên li tevahî cîhanê.
Tevî serkeftinên ku bidest xistiye jî lê heta niha pêwîstiya wê bi zêdetir têkoşîn û xebata li hember urfûadatên ku azadiya wê qeyd dike, mafên wê binpê dike û tundî û nêjadiyê li dijî wê bikar tîne, heye.
Tevî ku qanûnên parastina wê dikin û wê bi xwe ev yek daniye, bi rêya wan jî îradeya xwe ya xurt di guhertinê de ferz kir û radestî binpêkirin, tundî û paşguhkirinê nehat kirin.
Lê belê serweriya rêxistina terorîst a DAIŞ`ê li ser herêmê bandoreke neynî û karesatî li ser jiyana jinê û têkoşîna wê hebû û tevî ku DAIŞ`ê di warê leşkerî de hatiye tunekirinê lê heta niha jî bandora wê li ser zehniyeta civakê heye.
Her wiha dagirkirina dewleta Tirk û komên çete yên girêdayî ji herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyê (Efrîn, Serêkaniyê û Girê Spî) zehmetiyên ku bi awayekî sîstematîk rastî jinan tên, zêde kir. Jin rastî hemû cûreyên tundiyê tê ji kuştin, revandin, tecawizkirin, bazirganiya ku li ser wan tê kirin, qirkirina wê di warê çandî, siyasî de û ji bilî koçberkirina bi darê zorê.
Hemû kirin û êrişên ku bi rêbazên çewisandinê rastî wê tên, bi rêya êrişên pêngavî ji aliyê sîstemên şerê taybet li Sûriyê û Tirkiyê li dijî wê tê meşandin û bi fermanên ji çeteyên şer têne kirin. Armanca wan jî ji vê yekê ku civakê felc bike, exlaqê wê binpê bike û lewazbûnê belav bike. Ew jî bi rêya hedefgirtina mezintir ji jinan re, keysbazkirina wê di şerê taybet de li herêmên me tê meşandin. Navendên şerê taybet naveroka hemû şerên xwînî ye. Her tiştî ji bo dûrxistina jinan ji doza wê ya cewherî dûr bixe, dike. Mîna bikaranîna wê di şebekeyên fihûşê, bazirganiya madeyên hişbir, belavbûna diyardeya parsekiyê, xistina jinan di nava dozên sîxuriyê de bi awayekî sîstematîk. Ev jî ji aliyê aliyên dijberî Rêveberiya Xweseriya Demokratîk ve têne kirin. Her wiha binpêkirinên berçav ku ji aliyê dewleta Tirk a dagirker ve li dijî jinên li herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyê tê kirin û jinên pêşeng dike hedef.
Heta niha jin rastî paşguhkirin, zilm û herimandina ji mafê xwe tê. Ew jî ji ber hişmendiya desthilatdar ku serweriya xwe bi rêya urfûadatên neynî ku serweriya xwe ferz dike. Ew jî bi rêya ferzkirina rolên ji derveyî îradeya wê mina zewaca temen biçûk, pirbûna jinan, heyrandin, dozên kuştina bi hinceta şerefê, tundiya fîzîkî û lêdanê.
Sûcên ku di nava 6 mehan de ji 1`ê Çileyê 2023`an de û heta 30`ê Hezîrana 2023`an li Bakur û Rojhilatê Sûriyê rastî jinan hatine bi vî awayî ne:
Hejmar cûreya doz / sûc
25 kuştin
18 zewaca temen biçûk
104 pirjinî
19 xwekuştin
23 hewldana xwekuştinê
9 tecawizkirin
1 heyrandin
25 destdirêjî
13 fihûş
5 îxaneta hevjînan
12 bikaranîna madeyên hişbir
Jinên li Bakur û Rojhilatê Sûriyê rêya xwe ber bi azadiyê ve hilbijar ji ber baweriya wê bi doza wê tê û xwesteka wê di îsbatkirina maf, bidawîkirina rewşa cûdakirî, înkarkirin û qirkirina ku di têkoşîna li dijî wê tê kirin civakeke azad û zayendî ava dike.
Ji ber wê jî em hemû doz û pêkanîna qanûnan li herêmên me ku nehatine pêkanîn, dişopînin û li hember hemû cûreyên tundî, binpêkirin û çewisandina ku li dijî jinan têne bikaranîn da ku bighêjin civakeke demokratîk û dûrî tundiyê û şer û têde hemû pêkhate û gel bi ewlehî û aştî bijîn.
31`ê Tîrmeha 2023`an